Przejście przez mury żłobka jest trudne zarówno dla dziecka, rodzica, jak i dla wychowawcy [1]. Rodzice obawiają się zostawić swoje dziecko – największy skarb, w obcym miejscu. Dzieci wyczuwają i przejmują ich emocje, a także mierzą się z własnym niepokojem związanym z nową sytuacją. Wychowawcy często też nie czują się komfortowo, bo nie znają rodziców, którym, szczególnie na początku, zdarza się okazywać brak zaufania dla kompetencji wychowawców.
Partnerstwo między rodzicami a wychowawcami odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu dzieciom optymalnych warunków pobytu w żłobku. Umożliwia rodzicom udział w codziennym życiu placówki, poznanie i zrozumienie codziennych doświadczeń dzieci, co przyczynia się do promowania ich rozwoju poznawczego i społecznego [2].
Co wychowawcy i rodzice mogą zrobić?
1) Polepszyć proces komunikacji
Nie ma wielu badań dotyczących procesu komunikacji między rodzicami i wychowawcami żłobkowymi. Zdaje się być jednak oczywiste, że szczególnie najmłodsze dzieci polegają na dorosłych, same nie będąc jeszcze w stanie komunikować się werbalnie. Dzięki stałej wymianie spostrzeżeń związanych z rozwojem dziecka zarówno wychowawcom jak i rodzicom będzie łatwiej zapewnić dzieciom warunki rozwoju adekwatne do aktualnych potrzeb i możliwości. Co zrobić, aby usprawnić proces komunikacji?
Wychowawcy powinni przede wszystkim na bieżąco informować rodziców o tym, co działo się w żłobku, co dziecko robiło, czego się nauczyło. Rodzice też powinni dużo opowiadać o swoim dziecku a wychowawcy uważnie słuchać. Jeśli wychowawca będzie otwarty na rozmowę oraz będzie ją często inicjował, zachęci to (przynajmniej niektórych) rodziców do dzielenia się swoimi doświadczeniami związanymi z opieką nad dzieckiem.
2) Zapewnić spójność w doświadczeniach domowych i żłobkowych
Dom i żłobek to dwa miejsca, w których małe dzieci spędzają zdecydowaną większość czasu (no chyba, że rodzice są wielkimi fanami dalekich podróży). Dla małego człowieka niezwykle ważnym jest, aby oddziaływania w obu tych miejscach były oparte o podobne zasady oraz mieściły się w konkretnych schematach. Mówiąc wprost – dzieci lubią stałość. Dzięki niej czują się dobrze. Stałe rytuały związane z organizacją posiłków, snu, budzenia się czy przewijania dają dziecku, które dopiero poznaje świat, poczucie bezpieczeństwa. Należy przy tym pamiętać, że dzieci uczą się nowych umiejętności niemalże każdego dnia. Warto więc, żeby wychowawcy i rodzice wspólnie je w tym wspierali, stosując w domu jak i w żłobku takie same strategie działania w określonych sytuacjach. O czym mowa? Na przykład o odstawieniu smoczka – jeśli w domu rodzice starają się odzwyczaić dziecko od smoczka, to w żłobku wychowawcy powinni o tym wiedzieć i odpowiednio reagować. To samo tyczy się odpieluchowania – wychowawcy i rodzice działając razem, mają dużo większe szanse na skuteczne wsparcie dziecka w tym zakresie. Bardzo ważne jest więc, żeby wychowawcy zawczasu wyjaśnili rodzicom, dlaczego spójność doświadczeń dziecka jest ważna.
3) Zaproponować wsparcie
Każdy rodzic jest ekspertem od wychowania swojego dziecka. Ale nawet najlepszy specjalista potrzebuje od czasu do czasu wsparcia. Czy zdarza się Wam, że przychodzi do Was rodzic i dzieli się swoim problemem? A co jeśli rodziców w podobnymi problemami jest kilkoro? Gryzienie, problemy z jedzeniem, nadpobudliwość… Warto zastanowić się (wspólnie z kierownictwem placówki) i zaproponować rodzicom warsztaty. Dobrym pomysłem sprawdzonym w placówkach są wspólne warsztaty dla wychowawców i rodziców jednocześnie – wspólnie się uczymy – wspólnie wychowujemy te same dzieci.
Jeśli chcecie dowiedzieć się, w jaki sposób przeprowadzić adaptację dziecka (i rodzica!) do żłobka, zapraszamy do artykułu Moniki Rościszewskiej-Woźniak Adaptacja, a nie separacja.
Jeżeli natomiast chcecie przeczytać więcej o współpracy z rodzicami, to klikajcie tu: Pięć sposobów na skuteczniejszą współpracę z rodzicami
Źródła:
[1] Bernard, K., Peloso, E., Laurenceau, J.-P., Zhang, Z., & Dozier, M. (2015). Examining change in cortisol patterns during the 10-week transition to a new childcare setting. Child Development.
[2] Vera Coelho, Sílvia Barros, Margaret R. Burchinal, Joana Cadima, Manuela Pessanha, Ana Isabel Pinto, Carla Peixoto & Donna M. Bryant (2018): Predictors of parent-teacher communication during infant transition to childcare in Portugal, Early Child Development and Care.
Doktor nauk społecznych w zakresie pedagogiki. Obecnie wykładowca akademicki na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zainteresowania zawodowe to metodyka nauczania języka angielskiego oraz opieka, wychowanie i nauczanie małych dzieci. Prywatnie lubi gotować, czytać kryminały i chodzić na spacery ze swoimi psami – Luną i Zojką.