„Kamienie milowe” rozwoju dziecka do lat trzech w świetle najnowszych badań

Małe dzieci uczą się niezwykle szybko. Wszystkiego! W trakcie każdego miesiąca ich życia nabywają coraz to nowych umiejętności: podnoszą głowę, stają na nogi, stawiają pierwsze kroki i wypowiadają pierwsze słowa. Takich kamieni milowych w życiu dziecka do trzeciego roku życia jest bardzo dużo. Jak je rozpoznać? Kiedy powinny mieć miejsce ?

Są pewne okresy w życiu każdego malucha, w których zdecydowana większość dzieci powinna opanować konkretne umiejętności.
Jednak badania nad tymi prawidłowościami rozwojowymi, szczególnie wśród małych dzieci są trudne, gdyż mogą opierać się jedynie na obserwacjach ich opiekunów. Takie badania, na dużą skalę, w latach 2014-2017 przeprowadziły Amerykańskie Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom (Centers for Disease Control and Prevention). Na podstawie ich wyników badacze określili wiek w miesiącach, w którym współcześnie „większość dzieci przechodzi” określony etap rozwojowy, czyli jak już wcześniej go określiliśmy osiąga tzw. kamień milowy.
W ramach badania przeanalizowano i skategoryzowano 41465 odpowiedzi rodziców dzieci w wieku 0-5 r.ż z trzech amerykańskich stanów, którzy wypełniali formularz badania rozwojowego „Survey of Wellbeing of Young Children” (pol. Badanie kontrolne małych dzieci) powszechnie wykorzystywany w badaniach pediatrycznych w USA. Jego współautorami są dr Christopher Sheldrick i dr Laurin Perrin. Poniżej przedstawiamy wybrane wyniki ww. badań skategoryzowane wg wieku dziecka.

Około 9 miesiąca życia zdecydowana większość dzieci:

– reaguje na swoje imię
– jest zadowolona, gdy znany dorosły bawi się z nimi np. w „A ku ku!” – chowając się i pokazując raz po raz
– przekłada przedmiot z jednej ręki do drugiej

Około 12 miesiąca życia zdecydowana większość dzieci:

– trzyma w obu rękach po 1 przedmiocie i uderza nimi o siebie
– nazywa swoich opiekunów słowami takimi jak: „mama”, „tata”, „baba”,”dada”
– stara się naśladować dźwięki wydawane przez dorosłych

Około 18 miesiąca życia zdecydowana większość dzieci:

– potrafi przejść po płaskiej powierzchni bez podtrzymywania
– biega
– potrafi nazwać co najmniej 5 znanych sobie przedmiotów, np. lala, picie, kot

Około 24 miesiąca życia zdecydowana większość dzieci:

– wykonuje proste instrukcje, takie jak: „podaj piłkę”, „podejdź tu”
– składa min. 2 słowa w proste zdania, np. „tata daj”, „ciocia chodź”
– potrafi kopnąć piłkę

Około 36 miesiąca życia zdecydowana większość dzieci:

– mówi w sposób zrozumiały dla obcych osób
– wspina się po drabinkach na placu zabaw
– rysuje proste kształty, takie jak koło, kwadrat

Te zachowania można łatwo zaobserwować w czasie pobytu dziecka w żłobku. Zachęcamy więc do bacznej obserwacji Waszych podopiecznych!

Należy jednak pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie i niewielkie odstępstwa od wyżej wymienionych kamieni milowych w rozwoju dziecka (opanowanie danej umiejętności później niż w określonym wieku) nie muszą oznaczać nieprawidłowości. Jeśli jednak mamy wątpliwości co do prawidłowego rozwoju dziecka, należy skonsultować się ze specjalistą, a w wypadku wychowawców w żłobku podzielić się swoimi spostrzeżeniami z rodzicami.

Źródło:

R. Christopher Sheldrick, Lauren E. Schlichting, Blythe Berger, Ailis Clyne, Pensheng Ni, Ellen C. Perrin and Patrick M. Vivier. (2019), Establishing New Norms for Developmental Milestones, Pediatrics, 144 (6), e20190374; DOI: https://doi.org/10.1542/peds.2019-0374

Kamila Wichrowska

Doktor nauk społecznych w zakresie pedagogiki. Obecnie wykładowca akademicki na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zainteresowania zawodowe to metodyka nauczania języka angielskiego oraz opieka, wychowanie i nauczanie małych dzieci. Prywatnie lubi gotować, czytać kryminały i chodzić na spacery ze swoimi psami – Luną i Zojką.