Jeszcze raz, jeszcze raz, jeszcze raz!… przeczytajmy tę samą książkę!

Czy dzieci w Twojej grupie mają swoje ulubione książki, do których chcą wciąż powracać? Pewnie znasz je już na pamięć. A może Twoje dziecko prosi o tę samą książkę na dobranoc? I musisz zawsze czytać ją dokładnie, bo maluch zna KAŻDE słowo! Czytanie wielokrotnie tych samych książek może być dla Ciebie frustrujące, ale ma duże znaczenie dla rozwoju dziecka i niesie za sobą wiele korzyści!

Poznanie i zrozumienie treści książki

Rozumienie tekstu, nawet bardzo krótkiej książki może być dla dziecka skomplikowanym proces. Młody człowiek musi zapoznać się z fabułą opowieści, postaciami w niej występującymi oraz przesłaniem, które historia za sobą niesie, czyli morałem. Za każdym razem, gdy wspólnie czytamy to samo opowiadanie, dziecko dowiaduje się więcej o historii w nim zawartej. Odkrywa coraz to nowe wątki, które dla nas, dorosłych są o wiele łatwiejsze do dostrzeżenia. Dlatego każde spotkanie z tą samą historią jest dla malucha wartościowe tak długo jak jest nią zainteresowany.

Poszerzanie zasobu słownictwa i pamięci

Im częściej i więcej książek czytamy wspólnie z dziećmi, tym większy może być zasób ich słownictwa, co potwierdzają liczne badania [1,2]. Czytanie z dzieckiem tej samej historii wielokrotnie sprawia, że słowa w niej zawarte stają się dziecku bliskie i w przyszłości łatwiej będzie mu ich używać. Dodatkowym atutem wielokrotnego czytania tej samej książki jest to, że jeśli Ty znasz już ją na pamięć, to z całą pewnością młody czytelnik też ją utrwalił. Dzięki książkom dajemy dzieciom możliwość ćwiczenia pamięci od najmłodszych lat, a jak wiadomo, trening czyni mistrza.

Rozwój emocjonalny i społeczny

Badacze zajmujący się rozwojem społecznym i emocjonalnym zwracają uwagę na to, jak ważny dla dzieci jest język [3]. Dzięki możliwości komunikowania się dziecko (jak i dorosły) może wyrażać swoje uczucia. Zamiast rzucić zabawką może powiedzieć, że jest mu smutno, zamiast uderzyć koleżankę może powiedzieć, że czuje się samotne. Duży zasób słownictwa, które dziecko może poznać  w trakcie czytania książek pozwala mu na wyrażanie  własnych myśli, uczuć i działań, czyli daje umiejętności, które są niezbędne dla rozwoju relacji z innymi  oraz wyrażania i rozumienia  emocji własnych oraz innych.

Pewność siebie i przyjemność z czytania

Zarówno opiekunowie, wychowawcy jak i rodzice wiedzą doskonale, że dzieci świetnie odnajdują się w dobrze znanych im działaniach. Czują się wtedy bezpiecznie. Dlatego tak często opieramy swój dzień z dziećmi na rytuałach – powitanie w żłobku, mycie rąk w towarzystwie znanej piosenki, wyciszanie przed snem, itd. Gdy sięgamy z dziećmi po książkę, którą już znają, dodaje im to pewności siebie. Mają poczucie kontroli nad opowieścią, wiedzą z wyprzedzeniem co stanie się z bohaterem na kolejnej stronie opowiadania. To może przynosić im sporą satysfakcję.

Fajnie, gdy jest rytm, jeszcze fajniej gdy jest rym

Słuchanie ulubionych historii czytanych na głos pomaga dzieciom uświadomić sobie strukturę i rytm tekstu. Język to coś więcej niż worek pełen słów. To intonacja, barwa głosu, wysokie lub niskie tony, tempo szybkie lub wolne. Wykorzystując możliwości jakie daje modulowanie głosu w czasie czytania możemy sprawić dzieciom sporą frajdę. Możemy, a wręcz powinniśmy, modelować rytm czytania z dziećmi, które dopiero uczą się języka. Takie doświadczenie uruchamia pozytywne emocje, które wzmacniają motywację do późniejszej nauki czytania i pisania. A jeśli dodatkowo wybrana książka jest napisana wierszem, to trafiliśmy w dziesiątkę! Więcej o rytmie i rymach w życiu małego dziecka znajdziesz TU.

Zadbaj o to, aby…

… w Twojej sali znalazło się specjalne miejsce do czytania – może to być kącik z leżanką, materacem lub poduchami do siedzenia. Upewnij się, że jest ono wystarczająco duże oraz wygodne dla Ciebie i małych czytelników. Spraw, aby czytanie było zarówno relaksujące jak i ekscytujące, tak aby dzieci chętnie brały udział w tym doświadczeniu. Zadbaj o to, by dzieci miały dostęp do książek. Aby to one mogły wybrać książkę, same ją przeglądać i czytać tak jak chcą i potrafią, nawet jeśli tylko trzymają ją w rączkach i patrzą na okładkę. Dostęp do książek daje dzieciom możliwość zaproszenia Ciebie do wspólnego czytania. Zaszczepienie u dzieci pasji do książek to z całą pewnością powód do dumy 🙂

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o zaletach wczesnego czytania z maluchami, koniecznie przeczytaj moje wcześniejsze wpisy:  Książki mają super moc oraz Książki obrazkowe w żłobku.

Źródła:

[1] Trivette,C., Simkus, C., Dunst, A., & Hamby, D.W. (2012). Repeated Book Reading and Preschoolers’ Early Literacy Development. Center for Early Literacy Learning. http://www.earlyliteracylearning.org/cellreviews/cellreviews_v5_n5.pdf 

[2] Niklas, F., Cohrssen, C., Tayler, T. (2016). The Sooner, the Better: Early Reading to Children. SAGE Open. DOI: 10.1177/2158244016672715

[3] Dickinson, D.G., Griffith, J., Golinkoff, R., Hirsh-Pasek, K. (2012). How Reading Books Fosters Language Development around the World. Child Development Research. DOI: 10.1155/2012/602807

Książki obrazkowe w żłobku? Wywiad z ekspertem

Książki mają supermoc – czyli dlaczego warto czytać z małymi dziećmi

Kamila Wichrowska

Doktor nauk społecznych w zakresie pedagogiki. Obecnie wykładowca akademicki na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zainteresowania zawodowe to metodyka nauczania języka angielskiego oraz opieka, wychowanie i nauczanie małych dzieci. Prywatnie lubi gotować, czytać kryminały i chodzić na spacery ze swoimi psami – Luną i Zojką.