Materiały dostępne w żłobku mają duże znaczenie dla rodzaju zabaw w jakie angażują się dzieci. Chcąc zapewnić im wysokiej jakości doświadczenia sprzyjające rozwojowi fizycznemu, społecznemu i poznawczemu oraz kreatywności, warto zainwestować czas (a nie koniecznie pieniądze!) w wyposażenie sali oraz ogrodu w żłobku w tzw. loose parts.

Czym są loose parts?

Loose parts, określane w języku polskim jako luźne części lub luźne elementy, to nic innego jak przedmioty, które mają różnorakie zastosowanie. Są nimi np. pudełka, muszelki, liście, patyki, duże utensylia, szyszki, korki czy czyste opakowania, którymi dzieci mogą manipulować, łączyć je i przekształcać na wiele sposobów. Na potencjał loose parts jako materiałów, które sprzyjają zaangażowaniu dzieci w zabawę jako pierwszy zwrócił uwagę architekt Simon Nicholson w ramach Theory of Loose Parts (Teorii luźnych części) [3].

szyszki

Kiedy dzieci wchodzą w interakcje z loose parts, wkraczają w świat „co by było gdyby”, który promuje typ myślenia prowadzącego do rozwiązywania problemów
i teoretycznego rozumowania.
Loose parts zwiększają zdolność dzieci do myślenia z wyobraźnią i dostrzegania rozwiązań, a także wnoszą do dziecięcej zabawy poczucie przygody i ekscytacji”. [1]

Dlaczego warto, żeby dzieci bawiły się loose parts?

Współczesne badania dostarczają wielu dowodów na wspieranie rozwoju dzieci za pomocą zabawy z loose parts [3]

  • rozwój fizyczny – dzieci częściej przemieszczają się w czasie zabawy (mniej siedzą i robią więcej kroków)
  • rozwój społeczny – dzieci podejmują zabawę z większą liczbą rówieśników
  • rozwój emocjonalny – dzieci odczuwają większe zadowolenie z pobytu w placówce
Jakie loose parts wybrać do żłobka?

Loose parts są zwykle dzielone na trzy kategorie:

  1. zasoby naturalne, np. muszle i liście, szyszki, kasztany, kamienie, patyki, pestki;
  2. materiały tekstylne, np. wstążki, skrawki materiału, pompony, guziki;
  3. przedmioty użytkowe, np. pudełka, opakowania, wiadra, piłki, tace, rurki.

W żłobku można wykorzystać loose parts z każdej z powyższych kategorii. Oczywiście należy pamiętać, żeby były dla dzieci bezpieczne (np. nie miały ostrych krawędzi) i odpowiednie do wieku i możliwości dzieci (np. nie były zbyt małe lub ciężkie).

“Kolekcjonowanie” różnorodnych loose parts może być świetną okazją do nawiązania współpracy z rodzinami. Wyjaśnienie im, czym są loose parts, dlaczego zabawa nimi może pozytywnie wpływać na rozwój dzieci oraz zachęcenie do przynoszenia do żłobka ciekawych przedmiotów pomoże w zwiększeniu ich zaangażowania w to, co dzieje się w placówce, a przy okazji przyniesie rodzicom  zrozumienie fascynacji dziecka choćby kuchennymi naczyniami. Wspólna dbałość o tworzenie wysokiej jakości środowiska rozwoju dzieci może przyczynić się do nawiązania pozytywnych relacji między kadrą, a rodzinami. Proponujemy zacząć od czegoś prostego, na spotkaniu z rodzicami lub w mailu opowiedz im o loose parts i poproś o przyniesienie kilku ciekawych przedmiotów do pudełka umieszczonego przy wejściu do żłobka. Po upływie kilku tygodni możesz zrobić wymianę przedmiotów z inną grupą.

Loose parts a wspieranie domowego środowiska rozwoju dzieci

Loose parts są dostępne dla wszystkich bez żadnych ograniczeń (poza wyobraźnią). Zabawa z loose parts nie ma instrukcji i nie wymaga specjalnej wiedzy czy kompetencji. Bawić może się każdy. Szczególnie w czasach, kiedy rodzice i dzieci otaczani są przez reklamy “jedynie słusznych”, często drogich zabawek ważne jest, by uświadamiać im, że wartościowe zabawy może zapewnić dzieciom każdy, niezależnie od zasobności portfela.

Źródła:

  1. Daly, L., & Beloglovsky, M. (2015). Introducing loose parts to preschoolers. Teaching Young Children, 9(1), 18–20.
  2. Gibson, J. L., Cornell, M., & Gill, T. (2017). A systematic review of research into the impact of loose parts play on children’s cognitive, social and emotional development. School mental health, 9(4), 295–309.
  3. Nicholson, S. (1972). The theory of loose parts, an important principle for design methodology. Studies in Design Education Craft & Technology, 4(2).

Przeczytaj również:

Żłobek bez zabawek – czy to możliwe?

O tym, czym warto się bawić z dziećmi w żłobku

Była nauczycielka wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego, obecnie pracuje na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania badawcze dotyczą: aspektów jakości instytucjonalnych form opieki, wychowania i edukacji dzieci (żłobków, klubów dziecięcych, punktów dziennego opiekuna) oraz procesów doskonalenia zawodowego wychowawców małego dziecka.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *